صنایع در سالهای اخیر چالشهای عمدهای را در زمینه برق داشتهاند. از آن جمله میتوان به بالابودن بهای برق، قطعیهای مکرر بهخصوص در فصول گرم سال و قوانینی مانند ماده 16 اشاره کرد که باعث افزایش قبض برق مصرفی واحدهای تولیدی میشود. برقتو در این گزارش به بررسی ماده 16، تأثیر آن بر بهای برق مصرفی و نحوه محاسبه بهای انرژی ماده 16 پرداخته است.

قرارداد الحاقیه انشعاب با برق منطقه ای چیست؟
بهای انرژی ماده 16 چیست؟
بهای انرژی ماده 16 بر اساس ماده 16 قانون جهش دانش بنیان در زمینه تامین برق صنایع ابلاغ و اجرایی شده است. بر اساس این قانون تمام صنایعی که میزان مصرف برق آنها بیشتر از 1 مگاوات است، میبایست معادل یک درصد از برق مصرفی سالانه خود را با احداث نیروگاههای تجدید پذیر تامین کنند. این روند افزایشی خواهد بود و در مدت 5 سال از تاریخ اجرا با افزایش سالانه 1 درصد به زودی به 5 درصد هم خواهد رسید.
در واقع در این قانون بر کاهش مصرف برق صنایع بزرگ از محل برق سراسری (حرارتی) و توسعه برق پاک و نیروگاههای تجدیدپذیر باهدف حمایت از تولیدات این نیروگاهها اشاره شده است. هم اکنون برخی از کارخانههای بزرگ کشور نسبت به احداث اینگونه از نیروگاهها، همانند نیروگاههای خورشیدی اقدام کردهاند؛ ولی هنوز هم بخش عمدهای از صنایع کشور اقدامی در این زمینه نداشتهاند.
شما میتوانید برای راهاندازی نیروگاه خورشیدی بر روی سقف سولههای شرکت صنعتی خود از مشاوره و پیشنهادهای مشاورین برقتو استفاده نمایید.
بیشتر بخوانید: نحوه محاسبه قبض برق صنعتی؛ آییننامه توالی آبان 1403
بهای انرژی ماده 16 چگونه روی قبض برق اعمال میشود؟
بهای انرژی ماده 16 تنها روی قبض صنایعی اعمال میشود که نسبت به تامین یک تا 5 درصد از برق مصرفی خود از نیروگاههای تجدید پذیر اقدام نکردهاند. در این حالت جریمهای بر اساس میزان مصرف برق مازاد در قبوض برق این دسته از صنایع اضافه میشود که همان بهای انرژی ماده 16 است که معادل درصدی از کل مصرف میباشد و نرخ آن نیز هر ماه براساس نرخ اعلامی سازمان انرژی های تجدید پذیر (ساتبا) مشخص خواهد شد.
این جریمه در زمستان سال 1402 به میزان 27 هزار ریال به ازای هر کیلووات ساعت بود که در نهایت رقم قابل توجهی را به قبض برق صنایع بزرگ کشور تحمیل میکرد. این رقم قرار است در سال 1403 نیز افزایش پیدا کند و علاوه بر افزایش رقم جریمه با افزوده شدن یک درصد دیگر به لزوم استفاده از برق پاک در صنایع و افزایش سالانه تا سقف 5 درصد، رقم بیشتری از برق مصرفی مشمول جریمه خواهد. به این ترتیب در سال 1403 دو درصد از برق مصرفی این کارخانهها باید از برق پاک تامین شود. بر همین اساس، هر ساله بر مقدار بهای انرژی ماده 16 و درصدی از مصرف برق کارخانه که مشمول آن میشود به صورت توامان افزوده خواهد شد.
لازم به ذکر است تعرفه ماده 16 برای خرداد ماه سال 1403 معادل با 3229 تومان میباشد که در مقایسه با تعرفه برق سراسری حرارتی (عادی) نزدیک به پانزده برابر میباشد.
مابه التفاوت اجرای مقررات در قبض برق چیست؟
کدام صنایع از این قانون معاف هستند؟
صنایعی که برق مصرفی آنها پایینتر از یک مگاوات است، بدون توجه به نوع صنعت و محصول تولیدی از این قانون معاف هستند. این قانون مختص صنایع بزرگی است که بخش اعظمی از برق سراسری را به خود اختصاص دادهاند.
همچنین در این قانون مجتمعهای گردشگری نیز جزو اماکن معاف در نظر گرفته شدهاند و این مجتمعها حتی در صورت داشتن میزان مصرف بالا در قبض برق خود با بهای انرژی ماده 16 روبرو نخواهند شد.
ولیکن سازمانها و ادارههای دولتی و دستگاههای اجرایی نیز از سال 1403 مشمول قانون ماده 16 شده اند که هزینه بهای انرژی ماده 16 این گروه به مراتب بالاتر از صنایع میباشد به نحوی که در خرداد ماه سال 1403 این رقم معادل 4350 تومان در نظر گرفته شده است که نسبت به تعرفه 3229 تومانی صنایع افزایش 35% را نشان میدهد.

برای کاهش و حذف بهای انرژی ماده 16 چه میتوان کرد؟
سادهترین راهکار در این زمینه خرید برق سبز از خردهفروشها یا تابلو بورس انرژی هست. شما میتوانید برای تأمین برق سبز ماده 16 خود به صورت ماهانه به راحتی از سامانه برقتو اقدام کنید. همچنین راهکار بعدی و ماندگار شما، احداث نیروگاه خورشیدی است تا جریمه مربوط به این قانون روی قبض برق واحد تولیدی اعمال نشود.
دولت تسهیلاتی را نیز برای صنایع در این زمینه در نظر گرفته است. برای نمونه صنایع میتوانند نیروگاه خورشیدی را خارج از محل کارخانه نیز ایجاد کنند. بر همین اساس امکان درخواست اراضی از سازمان جهاد کشاورزی و راه و شهرسازی نیز وجود دارد. این زمینها بهشرط استفاده برای ساخت نیروگاه خورشیدی در اختیار صنایع قرار میگیرند و نمیتوانند کاربری دیگری داشته باشند.
همچنین دولت خرید مازاد برق تولیدی از این نیروگاهها را نیز تضمین کرده است و در هر حالت برق تولیدی میتواند علاوه بر استفاده در کارخانه، به فروش نیز برسد.
ترانزیت چیست؟ تعرفه ترانزیت در قبض برق چطور محاسبه می شود؟
امکان خرید برق سبز از تابلو بورس انرژی
امکان خرید برق از تابلوهای بورس انرژی وجود دارد. این کار میتواند مزایا و معایبی داشته است. یکی از اصلیترین مشکلات، پیچیدگی پروسه خرید برق از بورس انرژی است. همچنین مبلغ انرژی خریداری شده باید قبل از دریافت بهصورت نقدی و کامل تسویه شود. بهاینترتیب شما مجبور هستید که قبل از استفاده هزینه کامل برق را در بورس پرداخت کنید.
بورس انرژی دارای دو نوع بازار به نامهای بازار فیزیکی و بازار مشتقه است. هر کدام از این بازارها تابلوهای خاصی دارند که روی آنها معاملات خود را انجام میدهید. در هر یک از بازارها ابتدا باید 10 درصد از مبلغ معامله را بهحساب واریز کرده و سفارش خود را ثبت کنید. در ادامه و با تأییدشدن معامله، مابقی مبلغ واریز و اعلامیه خرید برای آن شخص واریز میشود. درصورتیکه خرید شما از نیروگاههای تجدیدپذیر باشد، بهای انرژی ماده 16 به همان اندازه از قبض شما پاک خواهد شد.
در این خرید لازم نیست که تمام 1 یا 2 درصد سهم برق سبز را از بورس انرژی تهیه کنید. شما میتوانید به هر اندازه از برق لازم را از بورس خریداری کرده و سایر مقدار مورد نیاز را از طریق نیروگاه خورشیدی خود و یا هر روش دیگری خریداری کنید. در نهایت جریمه بهای انرژی ماده 16 به اندازه باقی مانده برق مورد نیاز به قبض برق شما اضافه خواهد شد.

خرید برق سبز از پلتفرمهای خرده فروشی برق
صنایع بزرگ کشور با مصرف بیش از یک مگاوات یک راه دیگر نیز برای حذف یا کاهش بهای انرژی ماده 16 در قبض برق خود دارند. صاحبان صنایع در این روش تمام یا بخشی از برق مصرفی تعیین شده در قانون را از پلتفرمهای خرده فروشی برق تامین میکنند. تنها شرط این کار خرید برق سبز و برق تولید شده در نیروگاههای تجدیدپذیر است. خریدار در این پلتفرمها امکان تعیین نوع برق خریداری شده را دارد.
از طرف دیگر، هزینه برق در این پلتفرمها بهمراتب کمتر از هزینه برق دولتی است و حتی تا 48 درصد امکان کاهش هزینههای برق وجود دارد. همچنین برای استفاده از این نوع برق مبلغی به عنوان عوارض برق یا هر نوع مبلغ اضافی دریافت نمیشود.
در این روش شما میتوانید برق موردنیاز خود را با قیمت رقابتی و شفاف تهیه کرده و حتی برق لازم را بر اساس نیاز روزانه و برنامه کاری شرکت خود بهصورت برنامهریزی شده و هوشمند خرید کنید. همچنین برخلاف بورس انرژی، مبلغ برق خریداری شده از پلتفرمهای خردهفروشی دارای مجوز از وزارت نیرو را میتوان بهصورت اعتباری نیز پرداخت کرد.
برای خرید از این پلتفرمهای آنلاین نیاز به دانش فنی بالایی نیز نیست. این پلتفرمها دارای کارشناسانی هستند که میتوانند مشاورههای لازم را به صاحبان صنایع انجام داده و بخشی از پروسه را بر عهده بگیرند.
سامانه «برقتو»
برقتو نخستین پلتفرم خردهفروشی برق در ایران است که فرایند فروش برق را بهصورت آنلاین پیادهسازی کرده است. این پلتفرم خدمات خود را بهصورت قرارداد دوجانبه به صنایع و سازمانهایی که نیازمند خرید برق هستند ارائه میدهد. همچنین امکان خرید اعتباری برق و تسویهحساب مدتدار نیز در برقتو فراهم شده است. برقتو در این پروسه از الگوریتمهای هوشمند برای محاسبه میزان مصرفی برق و راهکارهای متنوع تأمین انرژی برای صنایع استفاده کرده است.
برای مشاهده امکانات و کسب اطلاعات بیشتر میتوانید به سایت برقتو به آدرس bargheto.com مراجعه و یا با شماره تلفن 02144000664 تماس بگیرید.