اسفند 1403 در نشست تخصصی اخیر با حضور مقامات وزارت جهاد کشاورزی، سازمان شیلات ایران و شرکت‌های فعال در حوزه انرژی از جمله برقتو، چالش‌های تأمین برق پایدار در صنعت شیلات و راهکارهای جایگزین برای کاهش خاموشی‌ها مورد بحث و بررسی قرار گرفت. این نشست، بر ضرورت سرمایه‌گذاری در انرژی‌های تجدیدپذیر و اتخاذ سیاست‌های جدید برای بهینه‌سازی مصرف برق تأکید داشت.
بحران ناترازی برق و تأثیر آن بر صنایع شیلاتی
یکی از اصلی‌ترین موضوعات مطرح شده در این نشست، ناترازی میان تولید و مصرف برق در کشور بود. ایران با ظرفیت اسمی 93 هزار مگاوات تولید برق، همچنان با کمبود عرضه مواجه است. کاهش منابع آبی، عملکرد نیروگاه‌های برق آبی را محدود کرده و وابستگی به سوخت‌های فسیلی را به 94 درصد رسانده است. این وابستگی، به ویژه در فصول اوج مصرف مانند زمستان و تابستان، با افزایش تقاضای خانگی تشدید شده و منجر به خاموشی‌های گسترده در بخش‌های صنعتی و کشاورزی می‌شود.
بخش شیلات به ویژه مزارع پرورش آبزیان، کارخانه‌های فراوری و صنایع وابسته، از جمله صنایعی هستند که به برق پایدار و مستمر نیاز دارند. هر گونه قطعی برق در این واحدها می‌تواند موجب خسارات سنگین اقتصادی و کاهش بهره‌وری تولید شود.
راهبردهای پیشنهادی برای تأمین پایدار برق در صنعت شیلات
در این نشست، راهکارهای کوتاه‌مدت و بلندمدت برای مدیریت تأمین برق صنایع شیلاتی مطرح شد که مهم‌ترین آن‌ها شامل موارد زیر بود:
- پیش خرید برق از بورس انرژی: با توجه به افزایش هزینه‌های تأمین برق، یکی از گزینه‌های مطرح شده، پیش خرید برق در بورس انرژی بود. این روش می‌تواند برای صنایع شیلاتی که در فصول اوج مصرف (تابستان و زمستان) با کمبود برق مواجه هستند؛ یک راهکار اقتصادی محسوب شود. بر اساس گزارش‌های ارائه شده، قیمت هر کیلووات برق در فروردین 1404، حدود 3.500 تومان است که احتمال دارد در ماه‌های گرم سال به 7.000 تومان نیز برسد.
- سرمایه‌گذاری در نیروگاه‌های خورشیدی: سرمایه‌گذاری در نیروگاه‌های خورشیدی راهکاری مؤثر برای کاهش وابستگی صنایع شیلات به شبکه برق است. صاحبان مزارع و صنایع فرآوری می‌توانند با احداث نیروگاه‌های کوچک مقیاس، برق مورد نیاز خود را تأمین کرده و مازاد آن را در بورس انرژی بفروشند. دولت نیز با ارائه وام‌های کم‌بهره (تا 70 درصد هزینه سرمایه‌گذاری) و تخصیص زمین با شرایط آسان در برخی استان‌ها، از این طرح حمایت می‌کند.
- سیستم‌های هوشمند مدیریت انرژی: مدیریت هوشمند مصرف برق با نصب تجهیزات رؤیت‌پذیر و کنترل‌پذیر در واحدهای شیلاتی، امکان پایش و تنظیم مصرف را در ساعات اوج بار فراهم کرده و از خاموشی ناگهانی جلوگیری می‌کند. سرمایه‌گذاری در باتری‌های صنعتی به صنایع امکان می‌دهد؛ برق مازاد را در ساعات کم‌مصرف ذخیره کرده و در زمان اوج مصرف از آن بهره ببرند. این راهکار، کاهش هزینه‌ها و تضمین پایداری تولید را با خود به همراه دارد.
مزایای استفاده از انرژی‌های تجدیدپذیر در صنعت شیلات
- کاهش هزینه‌های عملیاتی: با سرمایه‌گذاری در پنل‌های خورشیدی، هزینه‌های برق مصرفی به طور چشمگیری کاهش می‌یابد و وابستگی به نوسانات قیمت برق در بورس انرژی کم‌تر می‌شود.
- افزایش بهره‌وری و پایداری تولید: در واحدهای پرورش آبزیان و کارخانه‌های فراوری که به برق مستمر برای تأمین اکسیژن، پمپاژ آب و کنترل دما نیاز دارند؛ استفاده از انرژی‌های پاک می‌تواند از خسارات ناشی از خاموشی جلوگیری کند.
- کسب گواهی‌های بین‌المللی برای صادرات: با توجه به استانداردهای زیست‌محیطی جهانی، صنایعی که از انرژی‌های تجدیدپذیر استفاده کنند؛ می‌توانند گواهی کاهش ردپای کربن دریافت کرده و از مزایای صادراتی و تسهیلات ویژه تجاری برخوردار شوند.
چشم‌انداز آینده
بررسی‌های انجام شده نشان می‌دهد که ادامه وضعیت فعلی تأمین برق برای صنایع شیلات چالش‌برانگیز خواهد بود. سیاست‌های جدید دولت مبنی بر حذف یارانه‌های برق صنعتی و واقعی‌سازی قیمت‌ها، ضرورت سرمایه‌گذاری در روش‌های جایگزین را دوچندان کرده است.
در این میان، پیش‌خرید برق از بورس انرژی، سرمایه‌گذاری در نیروگاه‌های خورشیدی و استفاده از فناوری‌های مدیریت مصرف، سه راهکار اصلی برای کاهش تأثیرات ناترازی برق بر این صنعت محسوب می‌شوند. فعالان صنعت شیلات با اتخاذ این رویکردها، نه تنها می‌توانند امنیت انرژی واحدهای خود را تضمین کنند؛ بلکه در مسیر کاهش هزینه‌ها، افزایش بهره‌وری و حفظ پایداری تولید نیز گام بردارند. برای کسب اطلاعات بیشتر درباره روش‌های تأمین پایدار انرژی، با کارشناسان ما تماس بگیرید.
